In deze tijd is er meer dan ooit behoefte aan een sterk moreel kompas. Individualisering en eigenbelang lijken vaak voorrang te krijgen op goed met elkaar omgaan, elkaar iets gunnen en het belang van de maatschappij als geheel. Afspraken die met elkaar zijn gemaakt of toezeggingen die zijn gedaan, worden soms snel vergeten zodra er financieel voordeel te behalen valt. De mond vol over maatschappelijke betrokkenheid en zorg voor anderen, maar ondertussen vooral gericht op de eigen bankrekening. Een treffend voorbeeld hiervan is de mondkapjesdeal – helaas een van de vele voorbeelden.
Ook dichter bij huis kom je – gelukkig niet al te vaak – mensen tegen voor wie integriteit een rekbaar begrip is. Een duidelijke afspraak, bezegeld met een ferme handdruk, zou ineens niet meer zijn gemaakt. ‘Geen actieve herinnering aan’, klinkt het dan. Eigenbelang en geldingsdrang hebben in dit geval kennelijk alles verdrongen. Dit soort situaties ondermijnen het vertrouwen in elkaar en in de maatschappij en laten ons achter met een vervelende nasmaak.
Een beetje integer bestaat niet.
Deze krachtige uitspraak werd zo’n dertig jaar geleden gedaan door Ien Dales, voormalig minister van Binnenlandse Zaken, tijdens een speech op een congres van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Haar woorden zijn vandaag de dag nog net zo relevant. Integriteit is niet iets waar je een beetje van kunt hebben – het is een kernwaarde die je volledig moet omarmen.
De feestdagen bieden een goed moment om hier eens bij stil te staan. Wat betekenen integriteit en vertrouwen voor ons? Hoe kunnen we de jongere generatie duidelijk maken dat eerlijkheid en vertrouwen uiteindelijk altijd winnen? Het antwoord is simpel maar krachtig: door zelf het goede voorbeeld te geven.
Omring jezelf met moedige mensen, mensen die zichzelf kwetsbaar durven opstellen en niet bang zijn je aan te spreken als je niet handelt volgens jouw eigen waarden. Deze spiegeling helpt om scherp te blijven en je morele kompas weer juist af te stellen. En de mensen voor wie normen en waarden niet zo tellen? Gewoon een beetje uit hun buurt blijven…
Daarom wens ik iedereen, ook mijzelf, veel zelfinzicht en een scherp ingesteld moreel kompas toe. Laten we samen bouwen aan een samenleving waarin vertrouwen, eerlijkheid en integriteit voorop staan. Dat is uiteindelijk waar we allemaal bij winnen.
Klaas Pool – directeur Pool Management